Ceny energii przewyższające 2000 zł/MWh? Tak, to nowa rzeczywistość, w którą wkraczamy chcąc dokonać zakupu prądu na 2023 rok (w ciągu ostatnich 6 miesięcy nastąpił pięciokrotny wzrost cen). Szczególnie trudna sytuacja widoczna jest w przedsiębiorstwach energochłonnych ze znacznym udziałem kosztu zakupu energii w całej strukturze kosztów. Na ratunek mogą przyjść kontrakty typu cPPA, stanowiące dotychczas atrakcyjne, pro-ekologiczne rozwiązania zakupu energii z odnawialnych źródeł energii, teraz stanowiące dodatkowo istotnie tańszą alternatywę dla zakupu energii wytwarzanej w źródłach konwencjonalnych.
Kontrakty typu cPPA (ang. corporate Power Purchase Agreements) weszły na salony polskiej elektroenergetyki zaledwie kilka lat temu. Pierwszymi, chętnymi do skorzystania z kontraktów byli przodownicy rynku, kreujący trend współodpowiedzialności za środowisko, jak również przedsiębiorcy, dla których istotne było zagwarantowanie stałej ceny zakupu w horyzoncie co najmniej kilku kolejnych lat. Umowy te zawierane są zwykle na okres 5-10 lat, co wynika z wymogów stawianych przez wytwórców OZE (zawierając takie kontrakty, wytwórcy OZE umożliwiają finansowanie budowanych źródeł, przede wszystkim farm fotowoltaicznych i wiatrowych).
Rynkowe ceny kontraktów w okresie ostatnich 12 miesięcy znacznie różniły się od siebie: od 350zł/MWh do nawet 800zł/MWh. Znaczna rozpiętość cenowa wynika przede wszystkim z aktualnych cen rynku hurtowego, bieżącej dostępności ofert sprzedaży, ale i z poza cenowych warunków kontraktów, takich jak długość i początek okresu sprzedaży (aktualnie ceny kontraktów zaczynających się od 2024 roku są atrakcyjniejsze od tych, w przypadku których początek okresu sprzedaży przypada na rok 2023). Na finalną cenę sprzedaży wpłynie również sposób indeksacji cen, zwykle w oparciu o wskaźnik inflacji (czasem z zastosowaniem tzw. korytarzy inflacyjnych lub cenowych).
Opłacalność zakupu energii w formule cPPA zależeć będzie od wielu czynników, spośród których najważniejszymi są rynkowe ceny energii w horyzoncie kolejnych lat oraz wysokość dodatkowych kosztów doliczanych do ceny zakupu energii, ze szczególnym uwzględnieniem kosztu bilansowania, który wynika z różnic wolumenowych pomiędzy wytwarzaniem a odbiorem energii. Często to właśnie wysokość tych kosztów zadecyduje o opłacalności całego kontraktu.
Sprzedawcy energii oferują zazwyczaj bilansowanie w oparciu o niezwykle trudne (lub wręcz niemożliwe) do prognozowania w okresie kolejnych lat ceny giełdowe SPOT (RDN). Zdarzają się również propozycje uwzględniające z góry określony jednostkowy koszt bilansowania, który eliminuje występujące w modelu cen SPOT ryzyko niekorzystnego wzrostu cen, jednakże jego wysokość zazwyczaj jest tak wysoka, że zniechęca kupujących do skorzystania z tej opcji. Poszukując kontraktu cPPA, z pewnością spotkamy się z anglojęzycznym terminem "pay as produced", który oznacza, że odbiorca dokona zakupu całkowitego wolumenu wyprodukowanej przez wytwórcę energii i to na jego barkach spoczywać będzie obowiązek zbilansowania różnic wolumenowych pomiędzy wytwarzaniem i odbiorem.
Na rynku spotykane są różne modele kontraktów cPPA, od których zależeć będzie nie tylko cena sprzedaży, ale przede wszystkim finalne obowiązki sygnatariuszy umów (zwłaszcza związane z bilansowaniem wytwórcy i odbiorcy energii). Do najbardziej powszechnych należą kontrakty finansowe, (zwane też kontraktami wirtualnymi lub kontraktami różnicy kursowej, tzw. CFD). lub kontrakty z dostawą fizyczną.
Kontrakty finansowe wymagają zawarcia umów pomiędzy wytwórcą i odbiorcą, wytwórcą i sprzedawcą oraz sprzedawcą i odbiorcą. Natomiast kontrakty z dostawą fizyczną zawierane są zwykle w formie umowy trójstronnej pomiędzy wytwórcą energii, jej odbiorcą oraz podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie. Opracowanie modelu współpracy pomiędzy podmiotami oraz przygotowanie odpowiednich umów, z uwagi na wysoki poziom skomplikowania, realizowane jest zazwyczaj przez wyspecjalizowane spółki doradcze, w tym kancelarie prawne.
Jesteśmy dumni, że mamy możliwość kreowania rozwiązań produktowych na polskim rynku energii elektrycznej i współuczestniczymy w zawiązywaniu kontraktów cPPA pomiędzy wytwórcami i odbiorcami energii.
„
Arkadiusz Somnicki
Członek Zarządu Enfree
Należy pamiętać, że kontrakty cPPA, o ile mogą przynieść długookresowe korzyści zarówno wytwórcom, jak i kupującym, nierozłącznie związane są z podejmowaniem znacznych ryzyk finansowych po stronie każdego z interesariuszy. Zawierając tego typu kontrakt, zadbajmy o odpowiedni dobór partnerów biznesowych, z którymi zwiążemy się na długie lata (podstawą jest weryfikacja wiarygodności, w tym kondycji finansowej naszych przyszłych kooperantów). Zwróćmy jednocześnie uwagę, czy umowa cPPA w odpowiednim stopniu zabezpieczy interes naszej firmy, w przypadku zaistnienia różnych scenariuszy rynkowych.
