Przetarg na zakup energii w modelu giełdowym, czyli sposób na optymalizację kosztów instytucji publicznej

Od czasu kryzysu energetycznego w 2022 roku, koszt zakupu energii elektrycznej jest jednym z kluczowych wydatków wielu przedsiębiorstw i instytucji. Odbiorcy energii, realizujący zakup w ramach procedur przetargowych objętych Prawem Zamówień Publicznych (PZP), poszukując możliwości optymalizacji kosztów, coraz chętniej korzystają z innowacyjnych rozwiązań zakupowych. Takim rozwiązaniem jest zakup energii elektrycznej w oparciu o tzw. model giełdowy.

Zakup energii w oparciu o model giełdowy pozwala na kontraktację całości lub części wolumenu po aktualnych cenach rynkowych. Zakup odbywa się w oparciu o transze indeksowane do cen z Towarowej Giełdy Energii (TGE). Dzięki temu rozwiązaniu, instytucje publiczne zyskały dostęp do rynku hurtowego energii przez pośrednika (sprzedawcę) i mogą samodzielnie decydować, kiedy i w jakiej ilości dokonają zakupu całości lub części wolumenu, który zużyją w przyszłości. To dobre rozwiązanie – rozkładając zakup na dłuższy okres instytucje publiczne zwiększają prawdopodobieństwo uzyskania korzystnych cen.

Zakup giełdowy, dostępny dla odbiorców zużywających co najmniej kilkaset MWh energii rocznie, zwiększa szansę wygenerowania oszczędności w porównaniu do zakupu po stałej cenie, zmniejsza bowiem ryzyka po stronie samych sprzedawców energii. Należy jednak pamiętać, że ta forma zakupu wiąże się z ryzykiem wzrostu notowań giełdowych, co w przypadku niedostatecznej kontroli procesu zakupowego, może skutkować wyższą końcową ceny energii.

Przeprowadzanie przetargów na zakup energii elektrycznej przez podmioty objęte obowiązkiem PZP to proces, który wymaga nie tylko dogłębnej wiedzy o przepisach prawa, ale także rozumienia specyfiki rynku energii. Umowy sprzedaży energii w ramach modelu giełdowego, w odróżnieniu do „tradycyjnej”, stałej ceny energii, zawierają wzór, zgodnie z którym jest wyznaczana finalna cena. Odbiorcy zużywający większe ilości energii mogą w dokumentach przetargowych określić swoje wymagania odnośnie indywidualnych warunków realizacji zakupu poszczególnych transz (np. maksymalną ilość transz i minimalną wielkość procentową pojedynczej transzy). Standardem jest także wskazanie produktów dostępnych do zakupu w ramach danej umowy. Najczęściej stosuje się kontrakty roczne, a w przypadku dużych odbiorców także kwartalne i miesięczne. W zależności od zapisów umowy możliwe jest również rozliczenie części wolumenu na Rynku Dnia Następnego (RDN), zwanym popularnie rynkiem SPOT.

Przeprowadzenie procedury przetargowej PZP na zakup energii elektrycznej w oparciu o model giełdowy jest zadaniem wymagającym specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Przygotowując dokumentację przetargową, najlepiej określić oczekiwany przez daną instytucję, dedykowany mechanizm zakupu energii, wskazując rozwiązania produktowe dopasowane do charakterystyki danego przedsiębiorstwa. Jeśli podmiot realizujący giełdowy zakup energii nie zatrudnia wykwalifikowanej w tym zakresie kadry, rekomendujemy skorzystanie z usług doświadczonego doradcy energetycznego, który pomoże w przeprowadzeniu procedury przetargowej.