29.11.2024

Dunkelflaute i inne czynniki kształtujące ceny w Europie w końcówce 2024 roku

Tagi

cena
Duża firma
Energetyka
energia
energia elektryczna
Europa
gaz
Oszczędność
Polska
prąd
przedsiębiorstwa
raport rynkowy
rentowność

Autor

Kamil Rakowski

Analityk Rynku Energii

Listopad 2024 roku na rynku energii i gazu był kolejnym miesiącem pełnym dynamicznych zmian i wyzwań. W kontekście rosnącej niepewności geopolitycznej oraz wciąż trwających transformacji energetycznych, wydarzenia w tym okresie miały kluczowy wpływ na kształtowanie cen i dostaw surowców energetycznych.

Z jednej strony zmagaliśmy się z trudnościami związanymi z zapewnieniem stabilności dostaw, z drugiej – na horyzoncie pojawiły się nowe perspektywy rozwoju w obszarze odnawialnych źródeł energii i innowacji technologicznych. W niniejszym artykule przyjrzymy się najistotniejszym wydarzeniom, które ukształtowały ten okres na rynku energii i gazu.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze wydarzenia wpływające na ceny energii i gazu w listopadzie 2024 roku.

  • Dunkelflaute w Europie. W pierwszej połowie listopada (4-14) większość krajów Europy zmagała się z tzw. „Dunkelflaute”, czyli zjawiskiem, które charakteryzuje się jednoczesnym występowaniem niskiej wietrzności i dużego zachmurzenia. Spowodowało to istotne ograniczenie produkcji energii ze źródeł wiatrowych oraz fotowoltaicznych, zmuszając kraje europejskie do zwiększenia wykorzystania paliw kopalnych w miksie energetycznym. W Polsce udział odnawialnych źródeł energii w produkcji energii w tym okresie wyniósł zaledwie 10%, gdzie dotychczas był na poziomie średnio 30%. W celu utrzymania dostaw do wszystkich odbiorców Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) były zmuszona skorzystać z rynku mocy, wzywając wybrane zrzeszone podmioty do obniżenia swojego zużycia.
  • Wzrost ceny energii na rynku SPOT w Europie. W ostatnim czasie Polska, wraz z Irlandią i Włochami, regularnie znajdowała się wśród trzech krajów z najdroższą energią w Europie. W listopadzie sytuacja się zmieniła, szczególnie na Bałkanach, gdzie poziomy cenowe wyraźnie przewyższyły średnią europejską i są na poziomie 170EUR/MWh. Aktualnie wycena energii na rynku SPOT w Polsce plasuje się blisko średniej dla całej Europy i zajmuje 16. miejsce na 30 analizowanych krajów, co wskazuje na stabilizację cen w porównaniu z innymi państwami.
  • Rosja wstrzymała dostawy gazu do Austrii. 13 listopada 2024 roku austriacka spółka OMV poinformowała o wygranej w arbitrażu przeciwko Gazpromowi. Sąd nałożył na Gazprom obowiązek wypłaty odszkodowania, a OMV zdecydowało się odzyskać należność, wstrzymując płatności za bieżące dostawy gazu. To wywołało natychmiastową reakcję Gazpromu i już 16 listopada Rosja wstrzymała dostawy gazu do Austrii, mimo obowiązującego kontraktu. Jednocześnie poziom wolumenu, który rosyjska firma przesyłała przez gazociąg pozostaje na niezmienionym poziomie względem wartości z 15 listopada. Prawdopodobnie znalazł się inny odbiorca w Europie, który „przejął” wolumen zaplanowany dla OMV.
  • Wzrost zapotrzebowania na gaz. Według wstępnych danych za pierwsze trzy tygodnie listopada popyt na surowiec był o niemal 20% wyższy względem analogicznego okresu rok wcześniej. To wynik konieczności zwiększenia udziału produkcji energii z gazu w całej Europie z powodu Dunkelflaute (niska generacja OZE).
  • Wczesny spadek zapełnienia magazynów gazu. Konieczność skorzystania z rezerw pojawiła się w 2024 roku już w 44. tygodniu. To o cztery tygodnie wcześniej niż wynosi statystyczna norma. Aktualny poziom zapełnienia magazynów znajduje się niżej od średniej z 5 ostatnich lat.
  • Wzrost cen uprawnień do emisji CO2. Rosnące ceny gazu naturalnie zwiększyły udział generacji energii i ciepła ze źródeł węglowych. To było bezpośrednią przyczyną wzrostu kosztu emisji CO2 z uwagi na zwiększone zapotrzebowanie.

Szczegółowe informacje o rynku energii i gazu przedstawiliśmy w miesięcznym Raporcie rynkowym Enfree. Zapraszamy do kontaktu.

Zobacz również

Więcej aktualności

14.01.2025

Rynek energii elektrycznej w 2024 roku. Trendy, zmiany i rozwój sektora

Dynamika cen. Wydarzenia geopolityczne oraz wcześniejszy kryzys energetyczny miały kluczowy wpływ na kształtowanie się cen w pierwszej połowie 2024 roku. Styczeń i luty charakteryzowały się dynamicznymi spadkami, będącymi efektem stopniowego wychodzenia z okresu wysokich cen, będących skutkiem kryzysu energetycznego. W konsekwencji w połowie drugiego miesiąca 2024 roku odnotowano najniższe poziomy cen dla wielu produktów rynku terminowego.

Czytaj dalej

18.12.2024

Finanse w energetyce, czyli zmiana opłat za energię dla firm w 2025 roku

Poniżej przedstawiamy kluczowe aspekty zmian, które będą obowiązywać od stycznia 2025 roku.

Czytaj dalej

29.11.2024

Dunkelflaute i inne czynniki kształtujące ceny w Europie w końcówce 2024 roku

Z jednej strony zmagaliśmy się z trudnościami związanymi z zapewnieniem stabilności dostaw, z drugiej – na horyzoncie pojawiły się nowe perspektywy rozwoju w obszarze odnawialnych źródeł energii i innowacji technologicznych. W niniejszym artykule przyjrzymy się najistotniejszym wydarzeniom, które ukształtowały ten okres na rynku energii i gazu.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze wydarzenia wpływające na ceny energii i gazu w listopadzie 2024 roku.

Czytaj dalej